The Court of Justice of the European Union’s new ruling IS important for the practice of contracts based on so called “general terms and conditions”

The Court of Justice of the European Union („CJEU„) has once again ruled on the validity of jurisdiction clauses included in the general terms and conditions of contracts („GTC„). Such clauses serve to designate the state wherein the courts will have jurisdiction to hear cases arising out of given contracts. As a rule, if validly agreed, these clauses preclude pursuing claims in other states. The recent ruling confirms that under certain conditions, a jurisdiction clause contained in GTC available online can be considered agreed upon, even if one of the parties was not fully aware of the wording or even the existence of that clause.

Jurisdiction clauses in GTC

In both professional (B2B) and consumer (B2C) trade, it is common for transactions to be concluded using the standard contractual terms (GTC) of one of the parties. These terms are not separately negotiated between the parties. They can either be accepted, expressly or implicitly, by the other party or the transaction does not take place. Frequently, the GTC document forms an annex to
a written contract. Increasingly, however, the GTC of one party are referred to via a link inserted into contracts leading to the website where these terms are published. Such a link can often be found in the contract document, but it can also be located in other documents, such as the confirmation of an order placed or confirmation of an order accepted, or other correspondence exchanged between the parties in connection with a transaction.

A clause conferring exclusive jurisdiction to the courts of the state preferred by the party that drafted the GTC is one of the typical provisions. Clearly, such a provision may constitute a significant impediment to a party pursuing claims, which could significantly benefit the other. Therefore, the formal conditions for the validity of such a clause are of no small importance for the day-to-day practice of transacting business.

Formal requirements for the validity of a jurisdiction clause

Where a jurisdiction clause designates the courts of an EU Member State as having jurisdiction, the formal requirements for its effectiveness are set out in EU Regulation 1215/2012, customarily referred to as “Brussels I bis”. This regulation generally envisages four forms that such a clause can take:

  • written form, with communication by electronic means providing a durable record being equivalent to the written form,
  • another form, but with confirmation in writing,
  • a form that accords with practices established between parties,
  • a form according with a form of usage in international trade or commerce that the parties know or should have been aware.

As the situations described in the last three points are relatively rare, most often the validity of
a jurisdiction clause depends on whether the requirements of the written form have been met. These issues are therefore a relatively frequent subject of court rulings. This applies in particular to the validity of clauses contained in the GTC of one of the parties.

Earlier CJEU rulings

As early as the 1970s, the CJEU confirmed that a jurisdiction clause itself does not have to be inserted into a signed contract to be binding (Salotti case 24/76). Indeed, in the case of a contract concluded in the traditional written form, a precise reference to a GTC document including such a clause is sufficient. Such a reference does not have to mention a jurisdiction clause itself as part of the GTC. However, that condition for the effectiveness of such a reference is that the text of the GTC is actually communicated to the other party prior to the conclusion of the contract (Hőszig case 222/15).

The CJEU has also addressed the topic of contracts concluded online (El Majdoub case 322/14). Namely, it pointed out that a jurisdictional clause that is part of the GTC of one party may be deemed formally agreed to, if these terms are accepted by the other party by clicking the appropriate field on the website (so-called click-wrapping), where a transaction is concluded, provided, however, that the consenting party was able to print and save the text of these terms before concluding the contract. Whether or not the consenting party has actually taken the opportunity to review the conditions or record them is irrelevant to compliance with the formal requirements.

The ruling in Tilman case 358/21

In this recent case, the CJEU ruled on contracts concluded in writing, but referring via a link inserted in the contract documents to GTC available online (the ruling in Tilman case C-358/21 was delivered on 24 November 2022). In such situations, the CJEU held that the absence of additional acceptance of these conditions expressed by clicking on the website (as it was in the El Majdoube case) does not preclude the formal requirements from being considered fulfilled. The mere inclusion of a link to the GTC in the written contract is sufficient provided that this link functions and can be activated by
a party exercising ordinary diligence. In this scenario, it is also indifferent whether the other party made use of such an opportunity.

The CJEU stressed that the key point in this case was that it involved a B2B transaction. If the party accepting the GTC had been a consumer, the outcome might have been different. Thus the answer given in this case should generally be understood as limited to transactions concluded between business operators.

The ruling in Tilman comes as no surprise. There had already been rulings by the national courts of member states in a similar vein. In these rulings, further requirements were proposed for the manner in which the GTC containing a jurisdiction clause has to be made available. These are in particular:

  • the name of the GTC document indicated in the contract documents must be identical to the name of the document to which the link actually leads, and
  • the requirement that a link leads to a site where finding the relevant document does not involve difficulties for a diligent person, in particular it does not require poring over
    a number of documents.

These further conditions were not expressly mentioned by the CJEU in the ruling under discussion. Without going into the question of to what extent these additional requirements can actually be derived from the Brussels I bis Regulation, it seems reasonable to take them into account in the day-to-day practice of transacting business based on GTC documents with jurisdiction clauses.

Practical takeaways

The recent Tilman judgment and previous CJEU rulings provide important guidance for business operators. These include

  • in B2B relations, for a jurisdiction clause to be effectively agreed upon, it should be sufficient to include an explicit and clear reference in the contract with the use of a link to the online GTC containing such clause. If no separate contract is concluded, inserting such a reference in the order document, order acceptance or even in other correspondence, e.g. in the footer of an e-mail, may be considered a way to communicate the clause to the other party. In any case, however, such practice should be well thought over in advance and consulted on with lawyers;
  • before entering into any transaction, one should carefully review the links included in the contract documents, order placed, order acceptance, or other correspondence exchanged in connection with the transaction and the contents of the documents that these links lead to; the contents of the linked documents or the fact that a link does not work should be recorded and documented;
  • in order to ensure that the jurisdiction clause included in the GTC linked in the contract concluded with another business operator is effective, it is advisable that the linked site is designed in such a way that the relevant GTC applicable to the contract in question can be easily found; where possible, the link should lead directly to the relevant GTC. It is also important that it can be documented that a specific version of the GTC was available at the link prior to the conclusion of the contract and that the link indeed worked.

Poinformuj znajomych

Polityka prywatności i plików cookies

KLAUZULA NFORMACYJNA O PRZETWARZANIU DANYCH OSOBOWYCH

Administratorem danych osobowych jest LEGALIO Pietrzak Markowicz Lewandowska Lubaś sp. j. z siedzibą w Warszawie (00-342), ul. Topiel 23, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Reje-stru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000874696, NIP 5272944924, RE-GON 387767552 (“LEGALIO”).

LEGALIO przetwarza dane osobowe takie jak: imię i nazwisko, adres e-mail, numer telefonu, nazwa stanowiska. Dane osobowe przetwarzane są przez LEGALIO na zasadach określonych w przepisach o ochronie danych osobowych, w szczególności w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) („RODO”) oraz w ustawie z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych. LEGALIO zachowuje dane osobowe w poufności i zabezpiecza je przed niepowołanym dostępem osób trzecich na zasadach określonych w tych aktach prawnych.

Zakres i cele przetwarzania danych osobowych

W ramach swojej działalności LEGALIO zbiera i przetwarza dane osobowe dla celów:

  • wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez LEGALIO jako admini-stratora danych, w szczególności zaś w celach związanych ze świadczeniem usług na rzecz klientów, informowaniem klientów lub potencjalnych klientów o zmianach w przepisach prawa lub o praktyce ich stosowania oraz z prowadzeniem pozostałej korespondencji, nawiązywa-niem i utrzymywaniem kontaktów z klientami, potencjalnymi klientami, kontrahentami lub też innymi podmiotami, a także w celu umożliwienia korzystania z profili LEGALIO prowadzonych na portalach społecznościowych – na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f RODO;
  • negocjowania, zawierania i wykonywania umów z klientami i innymi podmiotami lub dla pod-jęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy – na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b RODO;
  • prowadzenia procesów rekrutacyjnych oraz wykonywania obowiązków prawnych związanych z zatrudnieniem – na podstawie, odpowiednio art. 6 ust. 1 lit. a, art. 6 ust. 1 lit. c, oraz art. 6 ust. 1 lit. f RODO;
  • wykonywania obowiązków wynikających z przepisów prawa – na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c RODO.
 

Przekazywanie danych osobowych innym podmiotom

W związku z prowadzoną przez LEGALIO działalnością dane osobowe mogą być udostępniane pod-miotom zewnętrznym, przy pomocy których ta działalność jest prowadzona, w szczególności dostaw-com usług księgowych, IT, marketingowych, operatorom pocztowym, kurierom, itp. Dane osobowe nie będą przekazywane do państwa trzeciego.

Okres przetwarzania danych osobowych

Okres przetwarzania danych osobowych zależy od celu przetwarzania. W przypadku przetwarzania danych osobowych opartego o prawnie uzasadniony interes LEGALIO, dane osobowe przetwarzane będą przez okres umożliwiający realizację tego prawnie uzasadnionego interesu.

Gdy przetwarzanie danych osobowych następuje dla celów negocjowania, zawarcia lub wykonania umowy, dane osobowe są przetwarzane przez okres negocjowania i zawierania umowy, ewentualnie także wykonywania umowy, do czasu niezbędnego do ewentualnego ustalenia lub dochodzenia roszczeń, ewentualnie obrony przed roszczeniami, a po tym okresie w przypadku i w zakresie, w jakim będą wymagać tego przepisy prawa.

W przypadku gdy przetwarzanie danych osobowych następuje dla wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa, okres przetwarzania danych wynikać będzie z treści tych obowiązków. Dane osobowe przetwarzane będą do czasu zgłoszenia skutecznego sprzeciwu w tym zakresie, ewentualnie cofnięcia zgody na przetwarzanie danych osobowych w sytuacjach, gdy taka zgoda jest jedyną podstawą przetwarzania danych osobowych.

Dane osobowe przetwarzane w ramach wykonywania zawodu adwokata albo radcy prawnego będą przechowywane przez 10 lat od końca roku, w którym zakończyło się postępowanie, w związku z którym dane osobowe zostały zgromadzone.

Prawa osób, których dane osobowe są przetwarzane

Osobom, których dane osobowe są przetwarzane, przysługują następujące prawa:

  • prawo do dostępu do danych osobowych oraz informacji o ich przetwarzaniu, w szczególności o celach i podstawach prawnych przetwarzania, kategoriach przetwarzanych danych osobowych, zakresie przetwarzanych danych osobowych oraz podmiotach, którym dane osobowe są ujawniane;
  • prawo do uzyskania kopii przetwarzanych danych osobowych;
  • prawo do sprostowania danych osobowych;
  • prawo do usunięcia danych osobowych, których przetwarzanie nie jest niezbędne dla celów,
  • dla których dane te zostały zebrane;
  • prawo do ograniczenia przetwarzania danych osobowych;
  • prawo do przenoszenia danych osobowych przetwarzanych w sposób zautomatyzowany na podstawie umowy lub udzielonej zgody, polegające na możliwości żądania wydania danych osobowych dostarczonych przez daną osobę i jej dotyczących w sposób ustrukturyzowany i w powszechnie używanym formacie;
  • prawo do sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych w celach marketingowych;
  • prawo do wycofania w każdej chwili zgody na przetwarzanie danych osobowych, jeżeli przetwarzane są one na podstawie takiej zgody, co nie wpływa jednak na zgodność z prawem przetwarzania danych osobowych mającego miejsce przed wycofaniem zgody;
  • prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych.

Prawa te mogą jednak nie przysługiwać osobie, której dane osobowe są przetwarzane w zakresie, w jakim ich wykonanie mogłoby prowadzić do naruszenia tajemnicy radcowskiej albo adwokackiej.

Brak wymogu podania danych osobowych

Podanie danych osobowych jest dobrowolne. Podanie danych osobowych może być jednak niezbędne dla nawiązania i utrzymania kontaktu, prowadzenia korespondencji, zawarcia lub wykonania danej umowy lub dla otrzymywania informacji o zmianach w przepisach prawa lub praktyce ich stosowania.

Brak profilowania danych osobowych

Dane osobowe nie są przedmiotem profilowania ani innego zautomatyzowanego podejmowania decyzji.

Zasady dotyczące plików cookies

Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym użytkownika strony internetowej i przeznaczone są do korzystania z podstron tejże strony. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.

Pliki cookies wykorzystywane są w celu:

  • dostosowania zawartości strony internetowej do preferencji użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych; w szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie użytkownika strony internetowej i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb;
  • tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób użytkownicy strony internetowej korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury
    i zawartości;
  • utrzymanie sesji użytkownika strony internetowej (po zalogowaniu), dzięki której użytkownik nie musi na każdej podstronie strony internetowej ponownie wpisywać loginu i hasła.
 

Na tej stronie internetowej stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez użytkownika.

W ramach strony internetowej stosowane są lub mogą być stosowane następujące rodzaje plików cookies:

  •  „niezbędne” pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach strony internetowej, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
  • pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
  • „wydajnościowe” pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych strony internetowej;
  • „funkcjonalne” pliki cookies, umożliwiające „zapamiętanie” wybranych przez użytkownika ustawień i personalizację interfejsu użytkownika, np. w zakresie wybranego języka lub regionu, z którego pochodzi użytkownik;
  • „analityczne” – np. Google Analytics , które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
 

W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym użytkownika. Użytkownicy strony internetowej mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu użytkownika strony internetowej. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).

Korzystanie ze strony oznacza zgodę na umieszczanie plików cookies na urządzeniu użytkownika. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie internetowej.

Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym użytkownika strony internetowej i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem strony internetowej reklamodawców, partnerów, firmy analityczno-badawcze oraz dostawców aplikacji multimedialnych.

Korzystanie ze strony wiąże się z przesyłaniem zapytań do serwera, na którym przechowywana jest strona. Każde zapytanie skierowane do serwera zapisywane jest w logach serwera.

Logi obejmują m.in. adres IP użytkownika, datę i czas serwera, informacje o przeglądarce internetowej i systemie operacyjnym. Logi mogą być zapisywane i przechowywane są na serwerze.

Dane zapisane w logach serwera nie są kojarzone z konkretnymi osobami korzystającymi ze strony i nie są wykorzystywane przez nas w celu identyfikacji użytkownika.

Logi serwera stanowią wyłącznie materiał pomocniczy służący do administrowania stroną, a ich zawartość nie jest ujawniana nikomu poza osobami upoważnionymi do administrowania serwerem.

Strona wykorzystuje pliki cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie. Ustawienia przechowywania cookies można zmienić w przeglądarce. Więcej informacji…